Wpływ na środowisko
PSE dokładają wszelkich starań, aby godzić niezawodną i efektywną pracę systemu elektroenergetycznego oraz jego rozwój z poszanowaniem środowiska naturalnego.
Każda nasza inwestycja infrastrukturalna spełnia surowe wymogi w zakresie oddziaływania linii najwyższych napięć na środowisko.
Polskie normy bezpieczeństwa w zakresie oddziaływania pola elektrycznego
i magnetycznego dla miejsc zamieszkanych są jednymi z najbardziej restrykcyjnych na świecie.
Każda nasza inwestycja infrastrukturalna spełnia surowe wymogi w zakresie oddziaływania linii najwyższych napięć na środowisko.
Polskie normy bezpieczeństwa w zakresie oddziaływania pola elektrycznego
i magnetycznego dla miejsc zamieszkanych są jednymi z najbardziej restrykcyjnych na świecie.
Wpływ na środowisko
PSE na tle standardów środowiskowych innych europejskich operatorów
GRI 102-11
Standardy budowy napowietrznych elektroenergetycznych linii przesyłowych stosowane przez PSE są zgodne z tymi stosowanymi w całej Europie – zostały uregulowane przedmiotową normą PN-EN 50341-1 „Elektroenergetyczne linie napowietrzne prądu przemiennego powyżej 45 kV. Część 1: Wymagania ogólne. Specyfikacje wspólne”.
Norma daje wskazówki dotyczące projektowania linii w zakresie m.in. pola oraz indukcji magnetycznej i elektrycznej (p.5.6), dopuszczalnych napięć dotykowych spodziewanych i rażeniowych (p.6.2.4), wyładowań piorunowych (p.6.4), poziomu zakłóceń radioelektrycznych (p.10.3), hałasu (p.5.5.2) i inne.
Szczegółowe wartości różnego rodzaju oddziaływań w normie podawane są wraz z odniesieniem do powiązanej normy PN-EN 50341-2-22 „Elektroenergetyczne linie napowietrzne prądu przemiennego powyżej 1 kV. Część 2: Zbiór normatywnych warunków krajowych (NNA)”.
Polskie regulacje prawne dotyczące procesu kształtowania norm i przepisów podyktowane są aktualnymi pracami badawczymi własnymi i międzynarodowymi – regulacje dostosowywane są do postępu oraz stanu specjalistycznej wiedzy.
Od lat 80. ubiegłego wieku w Polsce stosowane jest podejście ostrożnościowe dotyczące m.in. wpływu pól elektromagnetycznych (PEM). Już pierwsze przepisy uwzględniały taki charakter i w dalszym ciągu jest ten tryb stosowany1. Normy i przepisy nie są kształtowane pod kątem szkodliwości, bo nie ma na nią dowodów, o czym świadczą liczne prace badawcze oceniane okresowo przez wybitnych specjalistów i sygnowane przez największe światowe organizacje:
- Światową Organizację Zdrowia (WHO)2,
- Międzynarodowy Komitet Ochrony przed Promieniowaniem Niejonizującym (ICNIRP),
- Scientific Committee on Emerging and Newly Identified Health Risks (SCENIHR)3,
- International Non-Ioizing Radiation Committee (IRPA).
Przepisy obowiązujące u operatorów europejskich także są wyrazem podejścia ostrożnościowego, w którym wraz z pozyskiwaną wiedzą ustala się poziomy oddziaływań uzasadnione technicznie i racjonalne ekonomicznie. Mimo występowania różnych tendencji w kształtowaniu przepisów, najczęściej proponowane jest ich ujednolicenie w Europie i na świecie. Wartości PEM w pobliżu linii przesyłowych prądu przemiennego 50 Hz proponuje się ujednolicić do poziomu 5 kV/m składowej elektrycznej i 80 A/m (100 µT) składowej magnetycznej (regulacje obowiązujące m.in. we Francji, Niemczech, Hiszpanii, Austrii, Chorwacji oraz na Litwie).
[1] Rozporządzenie Ministra Środowiska z 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów , Dz.U. z 2003 r. Nr 192, poz. 1883.
Komentarz:
Akt ten został wydany zgodnie z upoważnieniem zawartym w art. 122 ustawy Prawo ochrony środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym ds. zdrowia. Celem nałożenia przez ustawodawcę na organ upoważniony do wydania rozporządzenia, tj. ministra właściwego do spraw środowiska, obowiązku uzyskania porozumienia z ministrem właściwym do spraw zdrowia było zapewnienie takiego stanu środowiska, który nie będzie powodował negatywnych skutków ani dla środowiska, ani dla zdrowia ludności.
Komentarz:
Akt ten został wydany zgodnie z upoważnieniem zawartym w art. 122 ustawy Prawo ochrony środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym ds. zdrowia. Celem nałożenia przez ustawodawcę na organ upoważniony do wydania rozporządzenia, tj. ministra właściwego do spraw środowiska, obowiązku uzyskania porozumienia z ministrem właściwym do spraw zdrowia było zapewnienie takiego stanu środowiska, który nie będzie powodował negatywnych skutków ani dla środowiska, ani dla zdrowia ludności.
[2] WHO, Extremely low frequency fields, "Environmental Health Criteria” nr 238 oraz Electromagnetic fields and public health, 16.12.2014.
[3] SCENIHR, Opinion on Potential health effects of exposure to electromagnetic fields (EMF), 2015.
Komentarz:
Opracowanie to z 2015 roku (288 stron opinii o blisko 900 opracowaniach tematycznych z lat 2005-2014) potwierdza, że dotychczasowy zakres badań nie wyjaśnia mechanizmów negatywnego wpływu pól elektromagnetycznych na organizmy żywe.
Komentarz:
Opracowanie to z 2015 roku (288 stron opinii o blisko 900 opracowaniach tematycznych z lat 2005-2014) potwierdza, że dotychczasowy zakres badań nie wyjaśnia mechanizmów negatywnego wpływu pól elektromagnetycznych na organizmy żywe.
Obowiązujące wartości PEM w Polsce wynoszą:
- składowej elektrycznej 1kV/m dla terenów, które ustawodawca uznał za szczególnie chronione (m.in. teren zabudowy mieszkaniowej),
- składowej elektrycznej 10kV/m dla terenów dostępnych dla ludzi,
- składowej magnetycznej 60 A/m (75µT) dla wszystkich rodzajów terenów.
Normy środowiskowe i standardy przyjęte w Polsce uznawane są za wysokie. Stosowanie ich w praktyce projektowej i wykonawczej budzi uznanie m.in. Komisji Europejskiej wyrażone w Rezolucji 2008/2211.
Tab. 1. Wartości PEM w różnych krajach europejskich
Wartości PEM w różnych krajach europejskich
Państwo europejskie
Regulacje prawne
Uwagi
Pole elektryczne
Pole magnetyczne
| Wartości PEM w różnych krajach europejskich | |||
|---|---|---|---|
| Państwo europejskie | Regulacje prawne | Uwagi | |
| Pole elektryczne | Pole magnetyczne | ||
Zobacz dane
| Dania, Szwecja, Norwegia, Estonia, Wielka Brytania, Holandia | Brak regulacji prawnych, lecz stosowane są rekomendacje. W każdym państwie istnieją komitety narodowe tworzące własne rekomendacje (Wlk. Brytania, Holandia, Szwecja) | ||
| Belgia | 5 kV/m (strefy mieszkalne) | Brak przepisów dla pola magnetycznego | |
| Francja, Niemcy, Chorwacja, Hiszpania, Austria, Irlandia, Litwa | 5 kV/m | 100µT | |
| Grecja | 4 kV/m | 80µT | Wartości ICNIRP z wsp. 0,8 |
| Szwajcaria | 5 kV/m | 100µT 1µT dla stref wrażliwych (szkoły, szpitale, domy starości…) |
Wartości dla stref wrażliwych stosowane są jedynie dla nowych urządzeń |
| Słowenia | 5 kV/m 500 V/m | 100µT 10µT dla stref wrażliwych |
Wartości dla stref wrażliwych stosowane są jedynie dla nowych urządzeń |
| Włochy | 5 kV/m | 100µT 10µT (średnio przez 4 h na dzień) 3µT (średnio przez 4 h na dzień) |
„Wartość ostrożna” stosowana dla miejsc zabudowy i dla istniejących urządzeń „Wartość jakościowa” stosowana dla miejsc zabudowy i dla nowych urządzeń |
Źródło: RTE France, Électricité de France, „Les champs électromagnétiques de très basse fréquence”, str. 63.
Wartości oddziaływania PEM w Polsce zestawiono w Tabeli 2. poniżej, porównując je z wartościami zalecanymi przez wybrane organizacje międzynarodowe.
Tab. 2. Polskie wartości PEM w porównaniu z wymaganiami międzynarodowymi
| Wartości PEM w Polsce w porównaniu z wymaganiami międzynarodowymi | ||
|---|---|---|
| Polska a standardy europejskie | Pole elektryczne | Pole magnetyczne |
| Polska4 | 1kV/m (strefa zamieszkania) 10kV/m |
75 µT (60A/m) |
| Dyrektywa 2004/40/EC | 10 kV/m | 500 µT (400A/m) |
| Rekomendacje 1999/519/EC4 | 5kV/m | 100 µT (80 A/m) |
| IRPA | 5kV/m 10kV/m (ekspozycja zawodowa – 8h) 30kV/m (ekspozycja zawodowa <8h ) |
100 µT (80A/m) 1mT (800A/m) |
[4] Rekomendacje Rady Europy z 12 lipca 1999 r., dotyczące ograniczania ekspozycji ogółu ludności na promieniowanie elektromagnetyczne (1999/519/EC).
Dzięki współpracy z europejskimi operatorami PSE mają możliwość porównywania regulacji prawnych oraz standardów środowiskowych związanych z użytkowaniem linii przesyłowych oraz ich oddziaływania na środowisko.
Wysokie w porównaniu z innymi krajami standardy i normy środowiskowe stosowane w Polsce są wyrazem poszanowania oczekiwań społecznych, zgodnie z którymi zaspokajanie potrzeb energetycznych poprzez rozbudowę niezbędnej infrastruktury elektroenergetycznej powinno iść w parze z minimalizacją oddziaływań na otoczenie.
PSE stosują także obowiązujące przepisy prawa związane z ekspozycją zawodową na PEM na czynnych obiektach sieci przesyłowej – mają one zastosowanie zarówno w odniesieniu do pracowników własnych, jak i w stosunku do pracowników wykonawców.
Tab. 3. W 2018 roku, podobnie jak w latach poprzednich, na PSE nie zostały nałożone pieniężne kary z tytułu nieprzestrzegania prawa oraz regulacji dotyczących ochrony środowiska.
|
GRI 307-1
Wartość pieniężna kar i całkowita liczba sankcji pozafinansowych za nieprzestrzeganie prawa i regulacji dotyczących ochrony środowiska |
Wartość | |
|---|---|---|
| 2018 | 2017 | |
| Całkowita wartość kar pieniężnych za nieprzestrzeganie prawa i regulacji dotyczących ochrony środowiska | 0 | 0 |
| Liczba sankcji pozafinansowych, administracyjnych i sądowych nałożonych na organizację z tytułu nieprzestrzegania przepisów z zakresu ochrony środowiska, w tym: | 0 | 1 |
| – międzynarodowych deklaracji/konwencji/traktatów oraz przepisów krajowych, regionalnych i lokalnych | 0 | 0 |
| – dobrowolnych porozumień w zakresie ochrony środowiska z organami regulacyjnymi, uznawanych za wiążące i opracowane w celu zastąpienia wdrażania nowych regulacji | 0 | 1* |
| Sprawy wytoczone organizacji przez organy rozstrzygania sporów nadzorowane przez organy rządowe | 0 | 0 |
* W wyniku kontroli przeprowadzonych w zakresie ochrony środowiska w roku 2017 stwierdzono niezgodność na jednym obiekcie:
- SE Stanisławów – wydano zarządzenie pokontrolne na podstawie art. 12 ust. 1 pkt. 1 i 2 Ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska.
- SE Stanisławów – wydano zarządzenie pokontrolne na podstawie art. 12 ust. 1 pkt. 1 i 2 Ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska.